Kościół romański*** z okresu przed rokiem 1150, przebudowany po raz pierwszy około 1180 roku, a następnie w stylu późnoromańskim około roku 1230. Według zapisów z 1352 roku – kościół parafialny, parafia jest wspominana również przez cały XV wiek. W następnych okresach kościół poddawano jedynie nieznacznym modyfikacjom; w XVI wieku pierwotną trybunę włościan przebudowano na kruchtę, w 1708 roku wzniesiono okrągłą klatkę schodową na wieżę, przybudowano przedsionek i zakrystię, a także zadaszono wieżę. Pierwotnie zakrystia przylegała do portalu wejściowego w ścianie północnej, który został zamurowany po wyburzeniu zakrystii podczas remontu kościoła w latach 1950 - 1953.
Kościół romański*** z okresu przed rokiem 1150, przebudowany po raz pierwszy około 1180 roku, a następnie w stylu późnoromańskim około roku 1230. Według zapisów z 1352 roku – kościół parafialny, parafia jest wspominana również przez cały XV wiek. W następnych okresach kościół poddawano jedynie nieznacznym modyfikacjom; w XVI wieku pierwotną trybunę włościan przebudowano na kruchtę, w 1708 roku wzniesiono okrągłą klatkę schodową na wieżę, przybudowano przedsionek i zakrystię, a także zadaszono wieżę. Pierwotnie zakrystia przylegała do portalu wejściowego w ścianie północnej, który został zamurowany po wyburzeniu zakrystii podczas remontu kościoła w latach 1950 - 1953.
Jednonawowy podłużny kościół z podwójną absydą i czworoboczną wieżą w elewacji zachodniej. Absyda i nawa nie są otynkowane. Absyda jest podzielona jest lizenami o półkolistych fryzach, które (tak samo jak częściowo zachowany portal w północnej ścianie nawy pochodzą z okresu przebudowy w roku 1240. Nad portalem w wewnętrznej ścianie północnej zachowało się wiele kamiennych reliefów*** przedstawiających motywy zwierzęce, pochodzących z końca XII wieku. Reliefy cechują się zadziwiającym podobieństwem, zarówno pod względem treści, jak i formy dekoracji, z kościołem benedyktyńskim p.w. św. Jakuba w Ratyzbonie (Regensburgu).
Nawa kościoła ma płaskie stropy, półkoliste przęsło otwiera się pod wieżą z późnoromańską trybuną. Pierwotna trybuna była drewniana, dostępna schodami od strony nawy, a dziś również przez zamurowany portal w północnej ścianie nawy od strony przyległego dworku. Pierwotna drewniana trybuna była prawdopodobnie zniszczona przez pożar sąsiedniego dworku, na co mogłaby wskazywać osmalona belka w nadprożu wejścia. Łuk triumfalny jest stopniowany, absyda jest zasklepiona konchą. W nawie i prezbiterium zachowały się unikalne romańskie malowidła ścienne**** odkryte w 1944 roku. Malowidła te odrestaurowane zostały w późniejszym okresie przez Františka Fišera. Malowidła wykonano w dwóch etapach, z przerwą trwającą około pięćdziesiąt do sześćdziesięciu lat. Malowidła z pierwszego etapu pochodzą z okresu zakończenia budowy kościoła w połowie XII wieku i obejmują elementy dekoracji absydy, łuku triumfalnego oraz większość dekoracji ściany południowej i północnej; malowidła są dziełem dwóch mistrzów, których praca różni się kompozycją, charakterystyką figur i innym sposobem rysunku. Styl malowideł z pierwszego etapu jest zbliżony do malarstwa salzburskiego mniej więcej z połowy XII wieku. Drugi etap pochodzi z okresu około 1240 roku, malowidłami jest pokryta ściana zachodnia, przestrzeń pod kruchtą, tworzą one draperię emporową oraz malowidła na ścianie północnej i południowej; również te malowidła nie są dziełem jednego artysty i celowo naśladują starszą warstwę. Na malowidłach przedstawiono obrazy: Majestas Domini, pasmo apostołów z popiersiem Chrystusa w środku oraz legenda o św. Jakubie (w absydzie), cykl chrystologiczny (na ścianie południowej i północnej), legenda o św. Mikołajowi (na ścianie zachodniej), Chrzest Chrystusa (na ścianie południowej) oraz niejasne pod względem ikonograficznym fragmentu w niszy pod kruchtą. Na ścianie północnej dodatkowo zachowało się malowidło barokowe św. Norberta z przebudowy po 1708 roku.
Oprócz pierwotnej romańskiej kamiennej nastawy ołtarzowej w absydzie kościół nie ma żadnego wyposażenia.
Kościół p.w. św. Jakuba zachował się w cennej postaci romańskiej. Dzięki unikalnym dekoracjom artystycznym (kamienne reliefy oraz malowidła) z końca XII wieku stanowi jeden z najcenniejszych zabytków romańskich w Republice Czeskiej. Fakt, iż najstarszym dowodem malarstwa romańskiego w Czechach jest wystrój kaplicy grodowej św. Katarzyny w Znojmie pochodzący z 1134 roku, podkreśla znaczenie artystyczne kilka lat młodszego wystroju kościoła p.w. św. Jakuba w Rovnej (w starszej literaturze podaje się, że spośród 271 budowli romańskich w Czechach tylko 9 z nich posiada malowidła romańskie; liczby te mogą się zmienić, ponieważ niektóre nieznane dziś malowidła prawdopodobnie dopiero czekają na odkrycie). Obok swego znaczenia artystycznego i historycznego kościół jest również bardzo piękną budowlą w przepięknym otoczeniu niedaleko rzeki Sázavy. Wyrażam nadzieję, że pozostanie takim na zawsze.
Na zwiedzanie kościoła można umówić się z panią Marią Studničkovą, tel.: 602 861 382 lub e-mail: marickova@centrum.cz.